Jason Bramwell
Najnowszy raport przygotowany przez Anti-Fraud Collaboration ujawnił, że dyrektorzy finansowi, audytorzy wewnętrzni, audytorzy zewnętrzni oraz członkowie zarządu/komisji rewizyjnej różnią się co do tego, kto jest odpowiedzialny za wykrywanie i zapobieganie oszustwom finansowym.
Raport "Closing the Expectation Gap in Deterring and Detecting Financial Statement Fraud: A Roundtable Summary, stwierdzono, że istnieją znaczące luki w oczekiwaniach pomiędzy czterema grupami, które tworzą łańcuch dostaw sprawozdań finansowych.
Anti-Fraud Collaboration - sojusz obejmujący Center for Audit Quality (CAQ), Financial Executives International (FEI), Institute of Internal Auditors (IIA) oraz National Association of Corporate Directors (NACD) - stwierdził, że największe rozbieżności występują w następujących trzech obszarach:
- Kto ponosi główną odpowiedzialność za powstrzymanie oszustw w zakresie sprawozdawczości finansowej.
- Jak bardzo każda z grup jest przekonana o swojej zdolności do wykrywania istotnych nieprawidłowości.
- Czy każda ze stron odpowiednio zachowuje równowagę pomiędzy zaufaniem a sceptycyzmem.
Wyniki ostatniego badania, które stanowiły podstawę do pogłębionej dyskusji przy okrągłym stole pomiędzy członkami zarządu Anti-Fraud Collaboration, która odbyła się 24 kwietnia 2013 r., zostały zawarte w raporcie, w którym stwierdzono, że każda grupa w łańcuchu sprawozdawczości finansowej ma do odegrania ważną rolę.
"Rolą każdego jest uczestniczenie w powstrzymywaniu i wykrywaniu oszustw związanych ze sprawozdawczością finansową, a sposób realizacji tego zadania zależy od miejsca i doświadczenia" - powiedziała prezes i dyrektor generalna FEI Marie Hollein podczas dyskusji przy okrągłym stole.
Podczas gdy zdecydowana większość respondentów badania (87%) wskazała, że dyrektorzy finansowi ponoszą główną odpowiedzialność za zapobieganie oszustwom w zakresie sprawozdawczości finansowej, audytorzy zewnętrzni (20%) częściej niż inni członkowie łańcucha dostaw sprawozdawczości finansowej sugerowali, że główną odpowiedzialność ponoszą członkowie zarządu/komisji rewizyjnej.
Jeśli chodzi o wykrywanie oszustw, respondenci częściej wskazywali na kierownictwo finansowe (52%) jako na główną rolę. Trzydzieści jeden procent respondentów uznało, że główną odpowiedzialność ponoszą audytorzy wewnętrzni, 6 procent uważa, że odpowiedzialni są członkowie zarządu/komisji rewizyjnej, a 12 procent obarcza główną odpowiedzialnością za wykrywanie oszustw audytorów zewnętrznych.
Zdecydowana większość członków rad nadzorczych (96%) jest przekonana, że pozostałe trzy grupy są w stanie zidentyfikować potencjalne istotne zniekształcenie spowodowane oszustwem. Większość członków rad nadzorczych (75%) jest również przekonana o swojej własnej zdolności do zidentyfikowania istotnych nieprawidłowości, chociaż przekonanie to jest znacznie mniej podzielane przez pozostałe grupy. Na przykład, tylko 36% audytorów wewnętrznych jest przekonanych o zdolności rady nadzorczej.
Chociaż zarówno audytorzy zewnętrzni, jak i wewnętrzni uznali sceptycyzm za klucz do wykonywania swoich funkcji, mniej niż połowa audytorów wewnętrznych (46%) stwierdziła, że zachowuje odpowiednią równowagę pomiędzy zaufaniem a sceptycyzmem. Natomiast większość audytorów zewnętrznych (70 procent) stwierdziła, że ma odpowiednią równowagę.
"Dyskusje przy okrągłym stole stanowiły wyjątkową okazję do zebrania wszystkich uczestników łańcucha sprawozdawczości finansowej w jednym pomieszczeniu. Aby mieć największe szanse na ograniczenie występowania oszustw finansowych, wszyscy muszą zrozumieć swoje role" - powiedział w pisemnym oświadczeniu prezes i dyrektor generalny IIA Richard Chambers. "Myślę, że najważniejszym wnioskiem jest to, że komunikacja jest kluczowa".
Lepsza komunikacja
Oddzielne dyskusje podczas kwietniowego okrągłego stołu wskazywały na komunikację jako wspólny temat. Przedstawiciele komitetów audytu przekazali, że otwarty i szczery dialog zarówno z audytorami zewnętrznymi, jak i wewnętrznymi jest niezbędny, aby pomóc im ustalić, czy kierownictwo robi to, co należy. Zarówno przedstawiciele komitetów audytu, jak i audytorzy wewnętrzni i zewnętrzni podkreślali znaczenie szczerej rozmowy poza formalnymi spotkaniami. Poprzez ten dialog komitety audytu mogą uzyskać od audytorów wewnętrznych i zewnętrznych informacje na temat ich prawdziwych obszarów zainteresowania.
Według raportu, wyzwaniem pozostaje zamknięcie luki pomiędzy oczekiwaniami komitetu audytu a tym, co jest realistyczne w zakresie zdolności audytorów wewnętrznych i zewnętrznych do powstrzymywania i wykrywania oszustw. W wielu przypadkach temat ten nie jest głównym przedmiotem zainteresowania rad nadzorczych i kierownictwa wyższego szczebla; uczestnicy uważali jednak, że korzystne byłoby prowadzenie częstszych i bardziej intensywnych rozmów z komitetem ds. audytu na temat powstrzymywania i wykrywania oszustw. Dzięki jasnej komunikacji na temat ich różnych ról, uczestnicy łańcucha dostaw sprawozdawczości finansowej mogą dobrze współpracować, aby osiągnąć wspólny cel: powstrzymanie i wykrycie oszustw w sprawozdawczości finansowej.
Określenie ich ról
W raporcie podkreślono również role, jakie każda z czterech grup odgrywa w wykrywaniu i powstrzymywaniu oszustw związanych ze sprawozdaniami finansowymi.
Kierownictwo finansowe: Uczestnicy okrągłego stołu zgodzili się, że dyrektorzy finansowi są odpowiedzialni za projektowanie procesów i procedur oraz monitorowanie ich skuteczności. Chociaż uważa się, że kierownictwo finansowe ponosi główną odpowiedzialność za zapobieganie i wykrywanie oszustw w zakresie sprawozdawczości finansowej, wyrażono obawę, że w przypadku wystąpienia istotnego oszustwa często zaangażowane jest kierownictwo. Obawy te uwypukliły potrzebę skutecznej funkcji nadzorczej oraz aktywnej komunikacji, dzięki której komitet ds. audytu (poprzez audyt wewnętrzny) może zostać poinformowany o obawach dotyczących oszustw i potencjalnym zaangażowaniu kierownictwa.
Audytorzy wewnętrzni: Rola audytu wewnętrznego zależy od tego, jak organizacja go wykorzystuje. Funkcja ta może mieć szeroki zakres w organizacji, który wykracza poza kontrolę sprawozdawczości finansowej. Uczestnicy podkreślali znaczenie obiektywizmu zarówno dla audytorów wewnętrznych, jak i zewnętrznych, aby dostarczać bezstronnych informacji komitetowi audytu, ale niektórzy przyznawali się również do potencjalnych lub postrzeganych konfliktów interesów w tym obszarze.
Audytorzy zewnętrzni: Oczekiwania wobec audytorów zewnętrznych były bardzo zróżnicowane. Podejście audytora zewnętrznego może być różne w różnych organizacjach, w zależności od oceny przez audytora ryzyka wystąpienia oszustwa w danej organizacji. Niektórzy uczestnicy uważali, że audytorzy zewnętrzni są najlepiej przygotowani do identyfikowania istotnych oszustw związanych ze sprawozdaniami finansowymi ze względu na swoje procedury audytu sprawozdawczości finansowej.
Członkowie zarządu/komitetu audytu: Jeśli chodzi o to, w jaki sposób członkowie zarządu/komitetu audytu wpływają na powstrzymywanie i wykrywanie oszustw w zakresie sprawozdawczości finansowej, panowała zgoda co do tego, że rola, jaką odgrywają w zarządzaniu, uświadamia wszystkim grupom oczekiwania i nadaje "ton na górze". Poniżej przedstawiono trzy najczęściej podawane oczekiwania wobec członków komitetu audytu:
- Posiadać wiedzę o branży.
- Znajomość zagadnień finansowych.
- Zadawanie kierownictwu trudnych pytań podczas przeglądu sprawozdań finansowych.
Niektórzy uczestnicy uważali, że komitet audytu powinien angażować kierownictwo kilka szczebli niżej, aby pomóc w ustaleniu, czy audytorzy wewnętrzni, audytorzy zewnętrzni i zespół ds. sprawozdawczości finansowej mają odpowiednie kwalifikacje.
Powiązane artykuły:
- Spółki z listy Fortune 100 ujawniają więcej informacji o audytorach
- CAQ opracowuje zasoby dotyczące raportowania jakości audytu
